افت دهان

زخم های افت دهان اغلب دردناک هستند ودر طول زمان عود می کنند .این زخم ها اگر درمان نشوند معمولا بین 10تا14 روز باقی می مانند .شستشوی دهان و قرص ممکن است درد را تسکین دهد و ممکن است به التیام سریعتر زخم کمک کند.
زخم های افت دهان زخم های دردناکی هستند که در هر نقطه ای از دهان می توانند ایجاد شوند . آنها از رایج ترین زخم های دهان هستند و حداقل از هر 5 نفر یک نفر میتواند در طول زندگی خود این زخم ها را تجربه کند.اما درکل زنان بیشتر از مردان به این زخم ها مبتلا می شوند.

انواع افت دهان :

آفت دهان بر سه نوع است:

افت مینور:فراوانی ایجاد افت مینور از بقیه نوع ها بیشتر است(80 درصد)انها کوچک هستند و بیضی شکل اند و در کل کمتر از 10 میلیمتر وسعت دارند.به رنگ زرد کمرنگ به نظر می رسند و اطرافشان ممکن است قرمز و متورم به نظر بیاید.ممکن است فقط یک زخم ایجاد شود اما در بعضی افراد ممکن است تا 5 زخم همزمان در دهان ایجاد شود.هر زخم 7 تا 10 روز طول میکشدو سپس بدون باقی گذاشتن جای زخم از بین میروند و معمولا بسیار دردناک نیستند.

افت ماژور:در حدرود 10 درصد موارد رخ میدهد وسعت انها ممکن است تا 10 میلیمتر بزرگ شود معمولا فقط یک یا دو زخم در دهان از این نوع ایجاد می شوند.هر زخم از دوهفته تا چند ماه طول می کشد انها می توانند بسیار دردناک باشند و غذا خوردن را دچار مشکل کنند.

زخم هرپس:در حدود 10 در صد مواقع رخ میدهد اندازه این زخم ها به اندازه سر سوزن است و 1تا2 میلیمتر وسعت دارند.در یک زمان زخم های متعدد از این نوع میتواند رخ دهد اما بعضی از انها ممکن است درکنار یکدیگر قرار بگیرند و و اشکال نامنظم تشکیل دهند. هر زخم یک هفته تا 2 ماه طول میکشد . با وجود نام هرپس انها هیچ ربطی به تبخال یا ویروس تبخال ندارند.

زخم های افت معمولا بین سنین 10 تا 40 سالگی رخ میدهند اما بس از ان می توانند عود کنند هرچه سن بالاتر میرود تمایل زخم به عود کمتر میشود . دربسیاری از موارد بازگشت زخم متوقف میشود . برخی از افراد ممکن است در قسمت هایی از دهانشان برای یک روز یا بیشتر قبل از اینکه زخم ظاهر شود احساس سوزش داشته باشند.

علت و دلایل :

علت ان ناشناخته است . انها عفونی نیستند و نمی توانید انها را با دست بگیرید . دراغلب موارد زخم بدون هیچ دلیل روشنی در افرادی که سالم هستند توسعه می یابد . در برخی موارد زخم ها به عوامل دیگر و یا بیماری های دیگر مربوط میشوند . ازجمله:
اسیب-مانند اتصالات بد دندان مصنوعی یا خراشیدگی حاصل از مسواک های سخت تغییر درسطح هورمونها-در برخی از زنان زخمها درست قبل از دوره شان رخ میدهد و دربرخی از زنان فقط پس از یائسگی زخم ها ایجاد میشوند.
در برخی از سیگاری ها این زخم ها بعد از ترک سیگار در دهان رخ میدهد.
کمبود اهن یا کمبود یک ویتامین خاص (مانند ویتامین B12 و اسید فولیک)
به ندرت یک الرژی خاص ممکن است علت زخم ها باشد.
زخم دهان در برخی از خانواده ها ایجاد میشود بنابراین یک عامل ژنتیکی میتواند در بروز زخم ها نقش داشته باشد.
استرس یا اظطراب گفته شده میتواند یک علت ان باشد.
برخی از دارو ها میتوانند عامل ایجاد زخم باشند. نمونه هایی از داروهایی که می تواند باعث ایجاد زخم های دهان شوند عبارتند از:
nicorandil، داروهای ضد التهابی (مثل ایبوپروفن) و درمان جایگزینی نیکوتین خوراکی.
زخم دهان در افراد مبتلا به بیماری کرون، بیماری سلیاک، عفونت HIV و بیماری بهجت بیشتر رایج است. با این حال، این زخم از نوع آفت نیست.
شما باید پزشک خود را درصورتی که علائم دیگری به غیر از زخم دهان دارید مطلع کنید. سایر علائم مهم عبارتند از زخم در پوست و ناحیه تناسلی و درد و التهاب در انها.به ندرت ممکن است زخم دهان در پاسخ به داروهایی که شما به ان حساسیت دارید ایجاد شود. گاهی اوقات یک آزمایش خون یا بررسی های دیگر توصیه میشود در صورتی که به علت های دیگر زخم دهان مشکوک باشند.

درمان :

هدف از درمان کاهش درد حاصل از زخم و کمک به بهبودی سریع است. هیچ درمانی برای جلوگیری از ایجاد مجدد زخم وجود ندارد.
درد اغلب خفیف است به ویژه در افت های از نوع مینور . هر نوع از افت میتواند بدون درمان از بین برود
اقدامات عمومی شامل:
اجتناب از غذاهای ادویه دار، نوشابه های اسیدی میوه، و غذاهای بسیار شور (مانند نان) است که می تواند درد و سوزش را بدتر است.
برای نوشیدن از یک نی استفاده کنید تا مایعات با زخم دهان شما در ارتباط نباشند..(توجه داشته باشید : نوشیدنی های داغ را با نی ننوشید زیرا ممکن است گلوی شما را بسوزانند.)
از یک مسواک بسیار نرم استفاده کنید. درصورتی که اتصالات دندان مصنوعی شما بد هستند به دندانپزشک خود مراجعه کنید.
در صورتیکه به یک دارو مشکوک هستید که باعث ایجاد زخم در دهان شما شده مصرف دارو را قطع کنید. برای مثال، اگر شما با استفاده از درمان جایگزینی نیکوتین خوراکی (آدامس نیکوتین یا قرص های مکیدنی) تحت درمان هستید ممکن است نیاز باشد به جای ان از اسپری بینی استفاده کنید.

دهانشویه کلر هگزیدین :

ممکن است درد را کاهش داده و همچنین سرعت التیام زخم را افزایش دهد.همچنین از ویروسی شدن زخم جلوگیری میکند.ولی از نظر تعداد،زخم ها را کاهش نمی دهد.این دهانشویه که معمولا دو بار در روز استفاده میشود ممکن است اگر به صورت منظم استفاده کنید ، دندان ها را به رنگ قهوه ای در آورد با این حال این رنگ دائمی نیست و می توان با اجتناب از نوشیدنی هایی که حاوی تانن (مانند چای، قهوه، و شراب قرمز) و مسواک زدن دندان ها قبل از استفاده رنگ انها را کاهش داد. . بعد از مسواک زدن دهان خود را با دقت بشوئید زیرا ممکن است برخی از مواد تشکیل دهنده خمیر دندان کلر هگزیدین را غیر فعال کند.

قرص استروئید :

ممکن است درد را کاهش دهد و همچنین سرعت التیام زخم را افزایش دهد.شما میتوانید با زبان خود قرص را درکنار زخم نگه دارید . این قرص ها بهترین کارایی را در اوایل دروه زخم دارند و اگر زود استفاده کنید ممکن است از ایجاد زخم جلوگیری کند. هر قرص چهار بار در روز استفاده میشود تا زمانی که زخم ازبین برود. در کودکان نباید بیش از پنج روز از قرص استفاده شود.

شستشو، ژل، یا اسپری دهان :

ممکن است کمک به کاهش درد کمک کند. مثل اسپری benzydamine (نام تجاری Difflam)، و یا ژل سالیسیلات کولین (نام تجاری Bonjela). Bonjela نباید در افراد کودکان زیر 16 سال استفاده شود زیرا خطر ابتلا به سندروم ریه ری در صورت استفاده بیش از حد وجود دارد.دلیل استفاده نکردن از این ماده در کودکان ، مشابه دلیل عدم استفاده اسپیرین در کودکان می باشد.اثر داروهای ضد درد متاسفانه کوتاه است.

زمان مراجعه به دکتر :

زخم های افتی دهان میتوانند دردناک و اغلب ازاردهنده باشند. اما جدی نیستند. گاهی این زخم ها میتوانند عفونت های ثانویه ایجاد کنند . در این حالن ممکن است احساس افزایش درد یا قرمزی و یا احساس ناخوشی با درجه حرارت بالا(تب)داشته باشید.به یاد داشته باشید همه زخم های دهان زخم افت نیستند و انواع دیگر از زخم های دهان میتواند نشانه ای از بیماری های زمینه ای و یا یک بیماری باشند.

توجه کنید:سرطان های دهان میتوانند گاهی با یک زخم غیر معمول در دهان شروع شوند.اگر در دهان خود یک زخم دارید که بیش از سه هفته بدون هچ التیامی باقی مانده است به دندان پزشک خود مراجعه کنید به ویژه اگر شما یک فرد سیگاری هستید.دندانپزشک شما ممکن است فورا شما را به یک در مانگاه برای دیدن گوش و حلق و (ENT)یا یک جراح دهان و دندان معرفی کند . ممکن است نمونه کوچکی از زخم شما برای تشخیص و یا رد سرطان در درمانگاه گرفته شود .